Hartmut Rosa is een Duitse socioloog en wordt de onthaastingsgoeroe genoemd.
Dit boek is uit 2013 en het nawoord in de Neederlandse vertaling is van 2016. We lazen de tweede druk uit 2022. Dank je wel Boom uitgevers.
Veel gesprekken met hem te zien op video zoals https://www.youtube.com/watch?v=dkYJ-9uKieE Was verlieren wir, wenn wir Zeit sparen? | ARTE
Ondertitel Een pleidooi voor resonantie.
Ik vond het een lastig boek om te lezen met meerdere thesis en waar hij in dat hoofdstuk zijn these probeert te bewijzen, vaak ook met zijn eigen werk. De achtervlap vertelt waar Rosa voor staat en wat hij met het boek wil aantonen.
Door de continue versnelling waar we inzitten raken we steeds verder van onszelf (e de natuur) verwijderd. Om die vervreemding tegen te gaan geeft Rosa resonantie als oplossing. Voor deze resonantie zijn er drie bronnen beschikbaar, religie, kunst en natuur.
Het boek heeft twee delen en een uitgebreid nawoord.
Deel I Een theorie van maatschappelijke versnelling
Deel II Ontwerp van een kritische theorie van de maatschappelijke versnelling
1 Wat is maatschappelijke versnelling
Tempo van dagelijkse handelingen verhogen , we slapen korter, we lopen harder,
drei soorten versnellingen onderscheiden:
- Technische versnelling
- versnelling van maatschappelijke verandering
- versnelling van levenstempo
Doelgerichtheid van transport-, communicatie- en productieprocessen.
Vervalsnelheid van onze eigen praktische dagelijkse kennis, kortere huwelijken, korter in zelfde baan.
Gebrek aan tijd. Tijd schaarser een duurder wordt. Gevoel dat we het niet meer kunnen bijhouden. We doen meer in minder tijd.
Eigenlijk moet technische versnelling leiden tot vrijkomen van tijd en levenstempo dus verlagen. We zouden tijd in overvloed moeten hebben , maar lijkt juist tegengesteld
Voorbeeld e-mail en brief, of wasmachine. Gaat wel sneller maar we doen het veel vaker.
2 De drijfveren van de maatschappelijke versnelling
3 Wat is maatschappelijke verlangzaaming?
4 Waarom er versnelling is en geen verlangzaaming
5 Versnelling en de transformatie van ons in-de-wereld-zijn
6 Versnelling als een nieuwe vorm van totalitarisme
7 Drie variantente van kritiek op de tijdsomstandigheden
8 De funtionalistische kritiek: pathologien van de desychronisatie
9 Een normatieve kritiek: een ideologische ontmaskering van de maatschappelijke normen van de vergankelijkheid
10 De ethische kritiek I: de gebroken belofte van de moderne tijd
11 De ethische kritiek II: een nieuwe definitie van vervreemding. Waarom maatschappelijke versnelling tot vervreemding leidt
Nawoord: Escalatie of uitweg? Het einde van de dynamische stabilisatie en het concept van de resonantie
Opvallende lessen uit het boek voor mij:
- Ze hebben geprobeerd in de Nederlandse versie twee hoofdwerken (Beschleunigung en Resonanz) van Rosa in een boek te proppen.
- Het probleem is alles gaat steeds sneller, de oplossing is resonantie.
- Razende stilstand – het gaat allemaal steeds sneller, maar eigenlijk beweegt er niets.
- Concurrentievoordelen opbouwen in het kapitalisme, door dingen sneller te doen.
- Doel is zoveel mogelijk realiseren in een zo weinig mogelijk tijd.
- We hebben alleen maar stabiliteit als er groei is.
- Een retreat is eigenlijk geen verlangzaming, want de intentie is om naderhand nog sneller te kunnen.
- Het grotere verhaal ontbreekt.
- Je zoekt naar een weg voorbij de groei, waarin je tegelijk als impact bedrijf zelf ook wilt groeien.
- Wanneer is het genoeg? Wanneer vind je dat je een goed leven hebt?
- Hoeveel hechte vriendschappen heb je?
- We vervreemden van de dingen die echt belangrijk zijn om gelukkig te zijn.
- We kunnen ons niet onttrekken aan de versnelling.
- Democratie is een tijdsintensief proces.
- Dingen langzamer doen een hogere kwaliteit heeft en een belangrijker rol speelt.
- Als je kleding en spullen repareert dan bouw je daar een relatie mee op, en behoud je het langer.
- Morele functie met de dingen. We hebben geen relatie meer met de spullen.
- Eigenlijk ben ik heel anders, maar daar kom ik nauwelijks aan toe – Horvat
- De versnelling zit in alles, we zitten er middenin zonder het echt in de gaten te hebben.
- We zouden niet een betere ik moeten worden, maar een andere.
- Doe het tegengestelde wat anderen van je verwachten.
- Was verlieren wir, wenn wir Zeit sparen? | ARTE https://www.youtube.com/watch?v=dkYJ-9uKieE
- Beschleunigung – Hartmut Rosa
- Resonanz – Hartmut Rosa
- Alain de Botton – The School of Life
- Less is more #boekencast afl 85 – Jason Hickel
- Met inner development naar detech technologie – Jan Willem de Graaf
- Nu is het aan ons #boekencast afl 61 – Eva Rovers
- Flow #boekencast afl 20 – Mihaly Csikszentmihalyis
- Nul afval met positieve psychologie – Elisah Pals
- The car is hijacking our freedom #autokorrektur – Katja Diehl
Luister naar deze aflevering
Video van deze aflevering
In deze aflevering hebben we het over het boek Leven in tijden van versnelling