Dit keer bespreken we het boek Focus De wereld van ASML van Marc Hijink.
De ondertitel van het boek is: Het machtsspel om de meest complexe machine op aarde
Marc is journalist en schrijft voor NRC, maar dit boek is een zelfstandig project mede mogelijk gemaakt door FBJP. oktober 2023 laatste hand.
Het is een super interessant boek als je geïnteresseerd bent in techniek, in de technologie van nu en de toekomst, maar ook als je wilt leren hoe een bedrijf monopolist kan worden, leiderschap, innovatie, hoe je ongewild een politieke speelbal kunt worden, hoe je omgaat met pieken en dalen in de markt, samenwerking met klanten, kennis in huis halen of juist bij toeleveranciers laten, lange termijn denken, besluitvorming. Een geweldig boek, maar soms ook wat veel details, die het lezen lastig kunnen maken.
Het boek bestaat uit vijf delen:
- Goed idee, slecht plan
- Grote jongens
- Bouw het onmogelijke
- In de schijnwerpers
- Groeipijnen
Goed idee, slecht plan
7 hoofdstukken
In dit deel wordt in meerder hoofdstukken het ontstaan van het bedrijf geschetst, hoe het uit Philips is ontstaan, zelfstandig geworden, maar ook nog lang een nauwe samenwerking met Philips. Waarbij Timmer ze zelf nog helpt te midden van operatie Centurion met financiële middelen in een lastige periode. In het laatste hoofdstuk in dit deel zie je nauwe samenwerking met Zeiss ontstaan.
Grote jongens
10 hoofdstukken
In dit deel lees je over hoe ze inbreken in een markt die behoorlijk verdeeld leek te zijn. Je maakt kennis met Martin van den Brink en Peter Wennink (het duo dat op dit moment de duo leiding heeft over ASML) en je ziet hoe ASML een wig breekt in de markt met Samsung die ontevreden is over Nikon, dé leverancier van dat moment.
In hoofdstuk 11 lees je over Doug Dunn, de Brit, die een Anglo Amerikaanse cultuur in het Rijnlandse bedrijf brengt. Je ziet het terug in de samenwerking met leveranciers, gaat het met ons slecht, dan ook met jullie.
Opvallend is de werkwijze van ASML door apparaten uit te leveren die nog niet 100% werken, proefdraaien bij de klant, optimaliseren en opwaarderen.
De bijzondere samenwerking met Zeiss krijgt ook in dit deel weer een hoofdstuk. Duitsers die voor 100% gaan en de Nederlanders die ongeduldig zijn. Wat opvalt is de vele ontmoetingen met de leveranciers. Intense samenwerking. Ingenieurs die bij elkaar over de vloer komen.
Bouw het onmogelijke
10 hoofdstukken
Ter introductie van dit deel wordt de iPhone gelanceerd. Een hoofdstuk waarin de techniek ingewikkelder wordt.
Een interessante overname van een leverancier omdat ze een probleem maar niet kunnen oplossen en de contractie die daarvoor nodig is waardoor de samenwerking met de belangrijkste afnemers wordt versterkt doordat ze mede eigenaar van het bedrijf worden.
In de schijnwerpers
6 hoofdstukken
Dit deel gaat over de ingewikkelde politiek steekspellen rondom vijand China. De VS de bang is voor har positie op de wereldmarkt en China die razendsnel groeit, economisch en technologisch. Daarnaast Europa die zich geplet voelt tussen deze grootmachten. Aan alle kanten wordt er gesmeten met miljarden subsidies om een eigen onafhankelijke positie in de chip markt op te bouwen.
Groeipijnen
7 hoofdstukken
Een interessant deel w
Opvallende lessen uit het boek voor mij:
- Boek heeft een hoog technisch gehalte, dus voor mensen zonder technische achtergrond of interesse is het lastig om doorheen te komen.
- Het boek mist voetnoten om verdieping te vinden.
- Interessante vergelijking die gemaakt had kunnen worden is de gezamenlijke waarde alle bedrijven die zijn afgesplitst van Philips te vergelijken met bedrijven die juist wel hebben vastgehouden aan alles in eigen huis houden, zoals Siemens.
- In de eerste jaren na het ontstaan van ASML was steun van Philip belangrijk om te overleven. Ze hadden moeite om in de markt in te breken. De Japanners en Amerikanen beheersten de chip markt.
- Op zoek gaan naar potentiële klanten in de markt die al jaren een vaste leverancier hebben en merken dat de huidige leverancier te veel macht heeft gekregen en niet meer meedenkt.
- Hoe de Anglo Amerikaanse werkwijze in een Rijnlands bedrijf binnen kruipt met een CEO.
- Een product uitleveren dat nog niet 100% foutvrij is, dat doe je samen met en bij de klant.
- Ingewikkelde samenwerking van een bedrijf dat gaat voor half af en snelheid, met een bedrijf als Zeiss dat alleen perfecte producten aflevert.
- Zeiss zit er voor de eeuwigheid in, en hebben de aandelen in een stichting ondergebracht, waardoor ze niet kunnen worden overgenomen (door ASML).
- De waarde van ASML voor de wapenindustrie.
- Drie afnemers betrokken maken met de toekomst van je bedrijf – een strategisch meesterzet – door ze mede aandeelhouder te maken.
- De bijzondere samenwerking in de sturing van het bedrijf met Van den Brink en Wennink.
- De angst van de VS voor de ontwikkeling en groei van China.
- De enorme investeringen in Europa en de VS om de eigen chip fabricage te ontwikkelen.
- Hoe je een monopoliepositie krijgt in de markt en wat er verandert als je deze eenmaal hebt.
- Joseph Schumpeter
- Nazimiljardairs #boekencast afl 66
- Met inner development naar detech technologie – Jan Willem de Graaf
Luister naar deze aflevering
Video van deze aflevering
In deze aflevering hebben we het over het boek Focus De wereld van ASML
