“Als je niet bouwt aan je bedrijf om het te verkopen, dan werk je aan een hobby,” kreeg ik te horen over de plannen voor het komende jaar die ik zojuist gedeeld had. Het plan was niet ambitieus genoeg volgens Dirk, de serie-ondernemer in onze mastermind die ik zeer waardeer. “Maar wat als je helemaal geen plannen hebt om je bedrijf te verkopen?” zei ik zachtjes voor mezelf.
Zijn advies was om het boek Build to Sell van John Warrillow te lezen. Uiteraard deed ik dat en het boek leest lekker weg. Het is een parabel met een verhaal over een ondernemer die zijn bedrijf wil verkopen; de hoofdrolspeler heeft geen zin meer in ondernemen, maar het bedrijf blijkt helemaal niet verkoopbaar te zijn op dat moment.
In de maanden na dit inzicht gaat de ondernemer aan de slag met een adviseur om zijn bedrijf verkoopbaar te maken:
- Alle processen worden vastgelegd.
- Er worden mensen aangetrokken.
- Klanten worden voor een langere tijd gebonden via contracten.
- Als ondernemer maakte hij zichzelf misbaar en hij maakte zich los uit het dagelijkse werk.
Het werd een schaalbaar bedrijf waarin klanten maandelijks gefactureerd worden met een abonnement.
Het werk dat hij doet om zijn bedrijf schaalbaar te maken en een stabielere omzet per maand te realiseren is interessant. Er blijft me ook iets tegenstaan aan dit proces. Een bedrijf bouwen om te verkopen. Wat ga ik dan doen? Rentenieren? Een nieuw bedrijf bouwen? Commissaris worden van verschillende bedrijven? Waarom zou ik dat gaan doen wanneer ik plezier heb in mijn werk en wanneer de missie van het bedrijf nog lang niet is gerealiseerd?
“Met het geld van de verkoop ben je in staat om nog meer bij te dragen aan je missie,” was het antwoord van
Dirk. “Het vermogen beleg je en van het rendement kun je ontspannen leven. Dan kun je doen wat je wilt zonder druk van klanten en kun je impact hebben,” vulde hij aan.
Het lijkt op het verhaal van de visser en de zakenman uit het boek The Why Café van John P. Strelecky. Lees het verhaal van de visser en de zakenman.
De kern van dit verhaal is dat de zakenman in gesprek raakt met een visser in een exotisch oord. De zakenman legt de visser uit hoe hij een miljoenenbedrijf kan opbouwen door het vissen op te schalen. Waarop de visser uiteindelijk vraagt: “En wat kan ik dan doen?” De zakenman legt uit dat hij dan zijn bedrijf kan verkopen voor miljoenen, om dan te gaan doen wat hij wil. Terwijl de visser nu al doet wat hij wil.
Eindige spel
Een bedrijf uitbouwen en opschalen met het doel om het te verkopen zodat je veel geld hebt en om dan te genieten van het leven is een eindig spel. Het bedrijf moet in een zo kort mogelijke tijd zo groot mogelijk worden. Wat het product is en wat er allemaal verloren gaat ten koste van die groei is niet belangrijk, zolang je de focus houdt op dat einddoel, de verkoop van het bedrijf.
Geheel volgens die Anglo-Amerikaanse werkwijze heeft de auteur van Build to Sell een schaalbaar concept gemaakt. Warrillow heeft nog twee boeken over het onderwerp geschreven en heeft een systeem opgezet waarin online adviseurs en ondernemers kunnen aansluiten. Het Value Builder System heeft meer dan 40.000 gebruikers.
In het eindige spel is er een duidelijk doel voor de oprichter, ondernemer of CEO: zoveel mogelijk waarde creëren in het bedrijf zodat het bedrijven kan opkopen om de grootste te worden of zelf overgenomen kan worden. Je hebt een concreet doel met een eindige horizon. Al je acties en beslissingen zijn gericht op dat doel en je kijkt niet verder dan die horizon.
Het is een spel waarin aan het einde één winnaar is en vele verliezers. Iedere confrontatie met andere spelers in de markt is erop gericht om de grootste te worden. Wanneer je eenmaal de enige in de markt bent bepaal jij de regels. Leveranciers worden uitgeknepen en klanten betalen te veel. De negatieve impact op de maatschappij en het milieu is een probleem van een ander, alles om de winst steeds verder te vergroten.
Oneindige spel
Het alternatief is dat je het bedrijf ziet als een onderdeel van het oneindige spel. De hele planeet, de natuur en het leven zijn een oneindig spel. We leven in een wereld die gericht is op samenwerking, op samen overleven. De natuur is erop gericht om oneindig lang te kunnen voortbestaan. Verschillende soorten houden elkaar in balans. Wanneer we een onderdeel in de keten verstoren dan heeft dat effect op de gehele keten. De mens is onderdeel van deze keten. Als ondernemer kun je je bedrijf zien als onderdeel van een groter geheel, een schakel in de keten.
Wanneer je een missie hebt, het bestaansrecht van je bedrijf, en die groter is dan jijzelf, dan is het logisch dat je heel anders naar de wereld kijkt. Je hebt er belang bij dat leveranciers het goed hebben. Dat klanten een goede eerlijke prijs betalen voor jouw spullen zodat ze blijven komen. Dat je een bijdrage levert aan de samenleving waarin je onderneemt en een positieve impact hebt op het milieu.
Terwijl je bouwt aan je bedrijf, bouw je tegelijk aan je missie. Door de groei van je bedrijf neemt je positieve impact toe. Het is logisch dat deze impact blijft groeien, zelfs wanneer jij als oprichter er niet meer bij betrokken bent.
In het oneindige spel gaat het er niet om dat je een zo groot mogelijk persoonlijk inkomen of vermogen vergaart, het gaat om een zo groot mogelijke impact. Winst is noodzakelijk voor de groei van je bedrijf en daarmee voor je impact, maar deze winst investeer je in je bedrijf of in projecten en andere bedrijven die bijdragen aan je missie. De steward ownership of coöperatie zijn eigenaarsvormen om dit te ondersteunen.
Hiermee kan je bedrijf blijven groeien en betekenis hebben voor de volgende generaties. Bedenk bij wat je vandaag besluit welk effect dat heeft voor de komende zeven generaties, dat is een handige richtlijn.
Luister naar het mooie gesprek van Simon Sinek met Brené Brown over het oneindige spel. Brown vertelt hoe zij soms worstelt met het ontwikkelen van een oneindige mindset. Sinek schreef er het boek Het oneindige spel over.
Korte termijn naar lange termijn
Pieter van Osch vertelt over de verandervisie van korte termijn naar lange termijn in het Europees ondernemen.