Het boek Startup funding heeft de ondertitel, Alles over venture capital en hoe je het binnenhaalt. Het is geschreven door Sjoerd Mol en Thomas Mensink, beide zijn ze werkzaam in de branche van startups en funding. Sjoerd is advocaat en als mentor betrokken bij incubators en accelerators. Thomas is analyst bij Golden Egg Check en host van de At the Money podcast.
Het is een boek voor een hele specifieke doelgroep, en ik hoor niet bij die doelgroep. Dat maakte het voor mij best lastig om het boek te lezen. Het boek is voor ondernemers die denken over, of op zoek zijn naar investeerders voor hun bedrijf omdat ze willen groeien. Het boek kent de basis in de Anglo-Amerikaanse gedachte dat je moet groeien en dat groei externe financiers nodig heeft en dat het uiteindelijk draait om de verkoop van het bedrijf voor het echte grote geld. Kapitaal maakt kapitaal, in plaats van arbeid maakt kapitaal.
In het gesprek met Tom laat hij zien waarom durfkapitaal belangrijk is voor groei in een winner-takes-all markt.
Het boek kent zes hoofdstukken:
- Venture Capital
- Investor readiness
- Fundraising
- Termsheet
- Closing the deal
- Exit
Venture Capital
In dit hoofdstuk krijg je een goede uitleg over de verschillende manier van financieren en soorten financiers. Zo krijg je uitleg over het verwateren van de aandelen of geld aantrekken zonder de aandelen te verwateren. Het verschil tussen een particuliere investeerder of een fonds. Je leest ook over de horizon waarin gedacht wordt, korte tot middellange termijn, maximaal 10 jaar.
Investor readiness
Is je bedrijf klaar voor investeerders? Wat moet je doen om je bedrijf aantrekkelijk te maken voor investeerders.
Potentie x haalbaarheid.
Ze hebben de belangrijkste criteria van investeerders op een paar interessante manieren naast elkaar gezet, zoals in een Spinnenweb en een canvas. Zodat je zelf goed kunt zien op welke criteria je beter wilt scoren.
Bij het team wordt diversiteit genoemd als belangrijk, terwijl we zien dat ook in startups en bij de VC’s vrouwen sterk ondervertegenwoordigd zijn. Terwijl een team met vrouwen, een vrouwelijke CEO beter scoort op resultaat.
Ze beschrijven de gouden drie-eenheid hacker, hipster en hustler, of iemand met ondernemers ervaring, iemand met domeinkennis en een productontwikkelaar.
Fundraising
Hoe zorg je dat je geld aantrekt? Netwerken met de juiste mensen. Een elevator pitch en een pitch om snel duidelijk te maken wat je doet, wat je potentie is, de haalbaarheid van je plan en hoe je team er uitziet.
Wat is je business model?
Benaderen van investeerders is goed, maar nog beter is zo aantrekkelijk zijn dat je gevonden wordt door investeerders.
Bouw het netwerk op het moment dat je het nog niet nodig hebt.
Termsheet
Wat leg je vast bij interesse van een investeerder. Een document die als basis dient voordat de deal wordt gemaakt. Hier staan de afspraken in voor een mogelijke samenwerking met de investeerder.
Closing the deal
De onderhandelingen en het officieel vastleggen van de deal. Met onder andere een lastige periode van de due diligence, waarin je veel moet prijs geven en nog onduidelijk is of het tot een deal komt. Advocaten en boekhouders nemen het over.
Exit
Bereid je team voor. Tegelijk is het volgens mij het gehele proces een enorme afleiding van het team. Je kunt er niet over praten terwijl je druk in allerlei gesprekken. Aandacht verschuift van medewerkers en klanten naar aandeelhouders.
Tom ziet een betere oplossing door op tijd een ervaren CFO aan te trekken die dit spel kent. De CFO verzorgt de onderhandelingen en verstrekken van informatie, zodat de CEO en COO zich kunnen blijven concentreren op de medewerkers en groei.
Naar de beurs gaan. Zelf verder trekken aan de kar en bedrijven overnemen of extra investeren in marketing en de (internationale) groei van het bedrijf.
En dan kan het feest weer van voren af aan beginnen. Nu heb je geld kun je iets nieuws starten of zelf investeren in startups.
Voor mij voelt het continu als de wereld draait om kapitaal. De wereld wordt maar moeizaam gelijkwaardiger op deze manier. Mensen met kapitaal verkrijgen vooral meer kapitaal. Dit wordt voornamelijk geïnvesteerd in het Westen want daar zit het geld en potentie die snel kan groeien. Potentie zit niet in het zuidelijk halfrond, of het levert te weinig op, slechte infrastructuur etc.
Ook wordt er veel minder geïnvesteerd in bedrijven met een vrouw als CEO, hiermee blijft het kapitaal ook in dezelfde omgeving, witte man, plus 50, hoog opgeleid.
Opvallende lessen uit het boek voor mij:
- We kijken in Nederland op tegen grote ondernemers met name uit de VS die gegroeid zijn met risicokapitaal en weten er te weinig van af.
- Startup programma’s kunnen meer informatie en kennis delen over risicokapitaal.
- De horizon voor investeerders is maximaal 10 jaar, heel anders dan de lange termijn in het Verre Oosten (200 jaar) of uit De goede voorouder, zeven generatie.
- Venture capital gaat vanaf het begin over een exit strategie.
- Resultaten van investeringsmaatschappijen: 33% verliezen ze hun geld, 33% geen winst of verlies en bij de resterende 33% maken ze de klappen waarmee ze de desinvesteringen mogelijk maken.
- De bedrijven die in die laatste 33% zitten moeten ten minste acht keer meer opleveren dan de investering.
- De Amerikaanse investeringsmarkt is veel verder en groter.
- Voor Amerikaanse investeerders is het ook meer, alles of niets houding.
- Liquidation preference is belangrijk voor investeerders in de uiteindelijke verkoop of exit.
- Ga als ondernemer op zoek naar ondernemers die ervaring hebben met investeringen, want jij hebt die ervaring niet en die VC partijen die tegenover je zitten hebben die ervaringen wel.
- Ontwikkel een netwerk van ondernemers die niet en wel succesvol door investeringsrondes zijn gekomen om een meer gelijkwaardig gesprek te krijgen met de investeerders.
- Trek op tijd een goede CFO aan die al vaker heeft gewerkt met investeringsrondes zodat je als CEO en COO de ruimte en aandacht houdt voor het team.
- Met een beursgang kun je als ondernemer verder bouwen aan de groei van je bedrijf. Een beursgang betekent niet altijd dat de ondernemer stopt.
- Er is een verschil tussen een winner-takes-all markt en markten waarin je voor kwaliteit gaat in ontwikkelt als hidden champion.
- In een hidden champion omgeving hoef je niet zo hard mogelijk te groeien. Neem Kärcher als voorbeeld die ieder jaar met een of twee landen uitbreiden.
- Hidden Champions van de 21e eeuw #boekencast afl 25
- De goede voorouder #boekencast afl 53
- Lessen van een samoerai #boekencast afl 45
- Voor hoeveel heb je het verkocht? #boekencast afl 43
Luister naar deze aflevering
Video van deze aflevering
In deze aflevering hebben we het over het boek Startup funding. Sjoerd en Thomas leggen uit dat het lastig is om geld op te halen bij banken op dit moment. Als je sneller wilt groeien dan je uit eigen middelen kunt financieren, dan ga je op zoek naar investeerders, venture capital. Een gesprek waarin ik vrij kritisch begin over deze manier van werken, met de focus op hard groeien en een termijn van 10 jaar, en Tom laat zien welke waarde het heeft in de financiering van een bedrijf.