Vandaag bespreken we het boek Propaganda van Edward Bernays – en de vertaling is georganiseerd door Tonie Broekhuijsen
Ondertitel: Lees hoe je media kunt gebruiken. Ontdek het verschil tussen ‘fake’ en echt nieuws. En leer hoe je met nieuws mensen kunt motiveren en manipuleren.
Edward Bernays leefde van 1891 – 1995 en dus heeft hij veel transitities meegemaakt. Geboren in Wenen Een neef van Sigmund Freud en hem ook opgezocht om te leren over de drijfveren van de mens. Zijn eerste echte propaganda werk was van de eerste wereld oorlog om het publiek in de VS de wereld te verkopen. Met zijn propaganda heeft hij ook een aantal dingen gepromoot waar hij later spijt van had, zoals de promotie van roken, met name onder vrouwen en een democratische gekozen regering omver werpen in Guatemala omdat hun acties ten koste ging van de winst van de United Fruit Company. Hij ondersteunde met zijn werk naast vele commerciële bedrijven ook publieke doelen zoals de NAACP. Bernays schreef het boek in 1928.
Tonie Broekhuijsen zorgde voor de vertaling van het boek en schreef een eigentijdse inleiding en uitgebreide voetnoten om zo de vertaling mogelijk te maken vanuit de huidige tijd. Deze vertaling schreef Tonie in 2019.
Edward Bernays was born in Vienna to a Jewish family.[7] His mother, Anna (1858–1955), was Sigmund Freud’s sister, and his father Eli (1860–1921) was the brother of Freud’s wife, Martha Bernays; their grandfather, Isaac Bernays (through their father Berman), was the chief rabbi of Hamburg. Ze emigreerden in 1890-er jaren naar de VS en 1892 naar NYC.
Inhoudsopgave
- 12 citaten
- Vooraf
- Inleiding Tonie Broekhuijsen
- Eward Bernays – Propaganda
- Hoe je chaos structureert
- De nieuwe propaganda
- De nieuwe propagandisten
- De psychologie van public relations
- Handel en het publiek
- Propaganda en politiek leiderschap
- Vrouwenactiviteiten en propaganda
- Propaganda en het onderwijs
- Propaganda in dienst van de maatschappij
- Kunst en wetenschap
- De werking van propaganda
Namenlijst: Who’s who?
12 citaten
- Om tot een beslissing te komen is de eerste impuls: kijken naar een vertrouwd leider. (massapsychologie)
- Het publiek vraagt instinctief om een persoonlijkheid om een opvallend bedrijf of een onderneming te kunnen typeren (waarin Hidden Champions tegendraads zijn)
- Proefballonnetjes zijn een onhandig instrument van vallen en opstaan, dat doet een echte leider niet.
- De onderdrukking van de slecht betaalde onderwijzer, die vertelt over succesvolle zakenmensen en leiders.
- Inertie begrenst onze beschaving. (de neiging om de status-quo (of standaardoptie) te handhaven)
Vooraf
Tonie zegt, Bernays deed zijn werk vanuit de overtuiging dat een stabiele, democratische samenleving gebaat is bij ‘ethische propaganda’ en manipulatie. Hij zag het als smeerolie in de competitie om ieders belangen in de samenleving onder de aandacht te brengen. Tonie heeft een goede samenvatting gemaakt en helpt je om je te verplaatsen in die tijd.
Inleiding Tonie Broekhuijsen – Het Nieuws – Fictie en gereedschap – Agenda-journalistiek – PR-oorlog – Propaganda
Walter Lippmann verwierp de functie van het nieuws als instrument om elke burger zijn eigen opinie te formuleren over de samenleving en de democratie. ‘We begrijpen het beperkte karakter van het nieuws en de complexiteit van de samenleving niet; we overschatten ons eigen begrip, de publieke moraal en onze eigen competenties.’
Susan Sontag zegt ‘Verhalen kunnen ons begrip bijbrengen, foto’s doen iets anders: ze achtervolgen ons.’
Stuart Ewen ‘Nieuws is dat wat de media maakt.’
Volgens Bernays ‘Nieuws is elke openlijke daad, die de continuïteit van het leven onderbreekt en om een reactie vraagt.’
Tonie beschrijft het werk van Follow te Money als ‘Het is journalistiek op z’n best – als waakhond van het algemeen belang.’
Tonie zegt over Bernays ‘Als geen ander wist hij hoe je het Amerikaanse vol kon laten geloven wat je wilde, als je de pers op de juiste manier wist te bespelen.’
Interessant deel over Van burger naar consument. Over hoe ze alle goederen die fabrikanten produceren kwijt konden. Hadden de mensen al niet genoeg spullen? Mensen kochten alleen wat ze nodig hadden. Goederen werden aangeprezen in functionele zin.
Met de massaproductie werd het belangrijk om de begeerte naar meer producten op te wekken, omdat fabrieken ongevraagd die producten bleven uitspugen. Van een maatschappij gebaseerd op noden , naar een maatschappij gebaseerd op wensen. Mensen moeten worden geleerd om meer te wensen, om nieuwe spullen te willen hebben voordat de oude spullen volledig zijn gebruikt. (en zie het probleem nu)
Beroemde campagne van Bernays de Torches of freedom. Geen toetje maar sigaretten om slank te blijven.
Bernays zei ook dat de democratie zonder kapitalisme niet kon bestaan. In een kapitalistische maatschappij kan alles werkelijkheid worden.
Interessant ook het deel over ethiek en het vak van de pr-adviseur.
Edward Bernays – Propaganda
Hoe je chaos structureert
Dit hoofdstuk gaat vooral over de democratie en onzichtbare leiders voor een ordelijk maatschappelijk leven zorgen. Er is heel veel informatie, door de keuzes te verkleinen door wijze leiders wordt het eenvoudiger voor het publiek om te kiezen.
De nieuwe propaganda
Op p104 een voetnoot over Palestina – een vooruitziende blik van Pritchett na een bezoek aan Egypte, Palestina en Griekenland.
De verschillende manier waarop propaganda gebruikt kan worden, voor goede doeleinden en minder goede doeleinden. Meynard zegt dat propaganda met de oorlog een slechte naklank heeft gekregen, maar op zich is propaganda neutraal. Dat zien we vandaag nog steeds, zoals in de politiek over boeren, migratie, en ons standpunt in een oorlog (Rusland vs Oekraïne en Palestina vs Israel).
De nieuwe propagandisten
Een beeld van de invloedrijke personen in de maatschappij. De onzichtbare leiders op vele vlakken. Daarnaast het beeld van de PR-adviseur zoals Bernays het voor zich zag.
De psychologie van public relations
Als mens voelen we ons lid van de kudde, al zit je alleen thuis. De groep kent impulsen, gewoonten en emoties (Trotter en Le Bon). De eerste impuls is: kijken naar een vertrouwd leider.
Mensen zijn zich zelden bewust van de ware reden die heb motiveren om tot actie over te gaan.
De moderne propagandist creert de omstandigheden die bepaalde groepsgewoonten aanpast. Mooie voorbeelden uit de praktijk hoe je dit kunt doen van piano’s verkopen tot bakkers.
Handel en het publiek
De hedendaagse productiemethoden vragen erom actief te zoeken naar de bijbehorende vraag. Een fabriek moet in constant contact staan met het publiek. Klanten vinden en klanten maken is he nieuwe probleem.
Bredere verspreiding van welvaart in Amerika investeren duizenden mensen in industriële aandelen. (echt breed is het niet)
De PR-activiteiten van het bedrijf mogen niet een schutkleur zijn waarachter de eigenlijke doelen worden verborgen (green-washing).
p167 Ethische leden van deze industrie moeten gebruikmaken van het wapen propaganda om de waarheid onder de aandacht van het publiek te brengen. (zie rechtszaken tegen misleidende reclame)
Propaganda is een krachtig middel tegen onethische en oneerlijke advertenties.
Propaganda en politiek leiderschap
Vrouwenactiviteiten en propaganda
De suffragette-campagnes. Kort hoofdstuk, toch interessant hoe Bernays zich ook inzette voor meer rechten van vrouwen.
Propaganda en het onderwijs
Goed hoofdstuk waarin Bernays het belang van onderwijs op de agenda zet. Het publiek moet de waarde hiervan in gaan zien, zodat er meer middelen naar het onderwijs kunnen, in het bijzonder het publiek schoolsysteem. Voor een betere betaling van de onderwijzer bijvoorbeeld. De waardering van deze beroepsgroep verhogen – nog steeds een punt (P221) – mannen die volgens algemeen aanvaarde standaarden in onze Amerikaanse samenleving mislukkingen zijn of zeer bescheiden successen hebben behaald, proberen zeer succesvolle (zaken)mannen ervan te overtuigen dat zij hun geld moeten geven aan idealen die zij niet najagen. Mannen die door hun gevoel van minderwaardigheid geld verafschuwen, proberen sympathie te winnen van mannen die van geld houden.
Propaganda in dienst van de maatschappij
Dit werk alleen kan bestaan dankzij de vrijwillige ondersteuning van welgestelden, is het verplicht om continu gebruik te maken van propaganda. Denk ook aan belastingen heffen voor de aankoop van parkfaciliteiten.
Maatschappelijke vooruitgang is eenvoudigweg het progressief onderwijzen en verlichten van de publieke geest met betrekking tot zijn directe en minder directe sociale problemen.
Kunst en wetenschap
Propaganda kan een rol spelen in de selecte van wat mooi en en wat niet. Propaganda helpt de marketing van nieuwe uitvindingen. Propaganda laat het publiek wennen aan verandering en vooruitgang.
De werking van propaganda
Hier gaat het vooral over de verschillende vormen en de verschuiving zoals van de lezing naar de krant, en van de krant naar radio, naar televisie.
Opvallende lessen uit het boek voor ons:
- 04:30 Het boek geeft je een ambivalent gevoel over PR en nieuws, mede door de intro van Tonie. Iets wat je nog beter voelt in de documentaire van de BBC.
- 07:50 Leiders moeten zichtbaar zijn zodat mensen ze kunnen volgen.
- 08:30 Een stabiele democratische samenleving heeft baat bij ethische propaganda én manipulatie.
- 11:05 Als je propaganda kunt gebruiken voor oorlog, dan kun je propaganda zeker gebruiken voor vrede.
- 12:45 Het nieuws is niet het beste middel voor het publiek om een eigen mening te vormen.
- 14:10 Nieuws is dat wat de media maakt.
- 16:40 Nieuws is niet de werkelijkheid.
- 19:20 Mensen hadden al genoeg spullen. Een overgang van een maatschappij gebaseerd op noden, naar een maatschappij gebaseerd op wensen.
- 23:10 De democratie kan zonder kapitalisme niet bestaan.
- 23:45 Je hebt wijze mensen nodig, om de keuzes voor de gewone mensen beheersbaar te maken. Hoe kun je complexiteit vereenvoudigen?
- 29:35 Sport en massa psychologie.
- 33:00 Je wil de behoefte creëren dat mensen er intrinsiek naar gaan verlangen.
- 35:10 Voor bedrijven waarvan de aandelen worden verhandeld op de beurs is het essentieel dat ze PR bedrijven.
- 40:00 PR gebruiken om mensen de waarde van het onderwijs te laten zien, zodat ze meer publieke middelen krijgen.
- 44:15 PR gebruiken om burgers te overtuigen dat groen in de stad belangrijk is en tegelijkertijd rijken ervan overtuigen dat ze hiervoor geld moeten geven (belastingen of schenkingen).
- 47:30 De Amerikaanse film is onbewust de grootste drager van propaganda in de huidige wereld.
- Adam Curtis maakte in 2002 voor de BBC een serie programma’s genaamd The Century of the Self (YT https://www.youtube.com/watch?v=GFwDc17WZ-A ). De eerste twee delen van dat (vierdelige) programma (de delen Happiness Machines en The Engineering of Consent) gaan voor een belangrijk deel over Bernays’ ideeën aangaande beïnvloeding van de massa en in welke mate die van invloed zijn geweest op het grote publiek en nog steeds zijn.
- Hidden Champions van de 21e eeuw #boekencast afl 25
- Walter Lippmann – Wikipedia
- Susan Sontag – Wikipedia
- Stuart Ewen – Wikipedia
- Dit was het nieuws niet – De Correspondent
- Dr Henry S. Pritchett
- Instincts of the Herd in Peace and War – Trotter
- Gustave Le Bon – Wikipedia
- Suffragette – Wikipedia
- Interessant VPRO Tegenlicht https://www.youtube.com/watch?v=McsqJnRF_XQ – waarom reclames verboden moeten worden. Er wordt nu vooral reclame gemaakt om meer te consumeren, niet meer om te informeren. We worden overladen met reclame. Grenoble reclame vrij.
- How we are destroying the youth – Scott Galloway https://www.youtube.com/watch?v=qEJ4hkpQW8E
Luister naar deze aflevering
Video van deze aflevering
In deze aflevering bespreken we het boek Propaganda. De documentaire van de BBC, de introductie van Tonie en het boek zelf laten een ambivalente Bernays zien. Veel goede intenties, en tegelijkertijd door de industrie worden ingehuurd om de maatschappij te beïnvloeden voor winstmaximalisatie. Een leerzaam boek dat laat zien hoe propaganda nu wordt gebruikt rondom verkiezingen en oorlog, en wat je er mee zou kunnen doen voor het goede.