Van mijn eigen ervaringen en van gesprekken met ondernemers heb ik veel dingen geleerd. Dit is een overzicht van de levenslessen die ik graag met je deel. De lessen die ik gebruik in mijn leven en die ik regelmatig bespreek met mijn klanten.
- Slaap 8 uur
- Eet gezond
- Blijf sporten/bewegen, al heb je het druk
- Schakel afleidingen uit
- Ga van werken in je bedrijf naar werken aan je bedrijf
- Kies voor welke klant je wilt werken en negeer de rest
- Focus op het werk waar je het allerbeste in bent
- Ontwikkel de tweede persoon in je bedrijf
- Blijf op zoek naar nieuwe A-spelers voor jouw bedrijf
- Maak ruimte voor jezelf, je partner, je gezin, je familie en/of je vrienden
1. Slaap 8 uur
Slaaptekort heeft veel effect op ons leven en niet een effect waar je blij van wordt. Je gaat er letterlijk eerder dood van.
Slaaptekort zorgt voor een grotere kans op hart- en vaatziektes, bepaalde soorten kanker en diabetes.
Wanneer je bijna iedere nacht tussen de zeven en acht uur slaapt ben je gelukkiger, vrolijker en creatiever. Wanneer je uitgerust bent is het veel eenvoudiger om de mooie dingen in het leven en in je bedrijf te zien.
Doordat je creatiever bent, zie je sneller oplossingen wanneer er problemen op je afkomen. Je ziet kansen voor je bedrijf die je sneller omzet in positief resultaat.
Voldoende nachtrust – dit is zeven tot acht uur voor de meeste mensen – is belangrijk om beter te kunnen ondernemen en een beter mens te worden.
2. Eet gezond
Wat is gezond eten? Daar wordt van alles over geschreven. Er zijn veel programma’s die je voorschrijven wat je zou moeten eten.
Terug naar de oertijd, paleo, veel koolhydraten of juist koolhydraatarm, shakes, smoothies of juist rauwe groenten. Er zijn heel veel programma’s of diëten die je helpen om af te vallen, het liefst met zo min mogelijk moeite.
Ik ben geen geleerde op dit gebied, maar ik heb wel veel gelezen en documentaires gekeken over voeding. Wat mij hierbij opviel was dat de kern eenvoudig is.
- Wat je niet eet hoeft er ook niet af.
- Voedselfabrikanten voegen aan alles suiker en zout toe om je verslaafd te maken. Je brein reageert heftig op deze smaken en moedigt je lichaam aan tot eten nu het nog kan (oerbrein). Je eet daardoor steeds meer en ook meer dan nodig is.
- Eet minder pakjes en zakjes, dus eet zo min mogelijk producten die uit een fabriek komen.
- Vruchtensappen geven je het idee dat je gezond bezig bent. Een hele appel, sinaasappel of peer stilt je trek meer dan een glas sap en bevat veel minder suiker.
- Frisdrank bevat nog meer suiker dan vruchtensappen.
- Wil je bewuster eten, schrijf dan een week lang alles op wat je eet. Bekijk de verpakkingen om te zien wat er in de dingen die je eet zit, vooral aan suikers (siroop, stroop en andere) en zout.
- Wanneer je minder dierlijke producten eet, draag je op drie manieren bij: je belast onze aarde minder, je belast de dieren minder en je belast je lichaam minder. Dierlijke producten, zoals vlees, vis, ei, zuivel en honing, heb je niet of in ieder geval minder nodig wanneer je gevarieerd eet.
- Eet gevarieerd en met mate.
Gezond eten zorgt voor een gezonder lichaam en een gezondere geest. Het geeft je de hele dag door energie.
Vooral tijdens stressmomenten zijn we geneigd om te snacken. Je hebt geen tijd voor de lunch, want je bent te druk. Later in de middag krijg je trek en dan haal je snel iets. Dit kun je veranderen door de tijd te nemen om te lunchen en om gezond te snacken.
In je kantoor en rondom je werkplek zet je het beste een paar kannen water op de tafels, zodat iedereen eenvoudig voldoende en gezond kan drinken. Het kraanwater in Nederland is goed voor je, net zo goed en lekker als water uit flesjes. Door kraanwater te drinken, bespaar je ook nog eens op plastic drinkflesjes, waardoor je het milieu minder belast.
Zet een schaal met fruit en een ongezouten notenmix neer bij de koffie-/thee-automaat in plaats van snoep en repen.
3. Blijf sporten/bewegen, al heb je het druk
Wanneer de werkdruk binnen je bedrijf toeneemt, bijvoorbeeld omdat je goed werk levert en er steeds meer klanten op je afkomen, zijn er een paar dingen waar je niet meer zo vaak aan toekomt.
In het geval van toenemende werkdruk gaan we allereerst steeds harder werken. Dit is immers de meest eenvoudige oplossing: meer doen van wat we al doen. Meer werken gaat echter ten koste van anderen dingen. De tijd moet tenslotte ergens vandaan komen.
Te hard werken gaat vaak vooral ten koste van:
- Slaap
- Sociale contacten (gezin, familie en vrienden)
- Bewegen/sport
Dagelijks voldoende bewegen zorgt voor een gezonder lichaam, en dat heeft weer een positief effect op je geest.
Wanneer er meer werk op je afkomt, lijkt de eerste uitweg dat je harder moet gaan werken. Maar door op dit soort momenten minder te sporten en minder te slapen word je juist minder effectief in je werk, waardoor je nog meer tijd moet besteden aan je werk.
Dat regelmatig bewegen goed is voor je gezondheid is waarschijnlijk geen nieuws voor je. Dat weet je al heel lang. Het lastige is alleen dat als je het een paar keer niet doet omdat het druk is, je al snel blijft hangen in dit ritme. Het is nu eenmaal eenvoudiger om niet te bewegen en even voor de televisie te hangen om te ‘ontspannen’, dan om je spullen te pakken en te gaan sporten.
Het resultaat van een paar dagen niet sporten zie je ook niet direct in de spiegel of aan de weegschaal. Je ziet de trend pas na een maand.
Wat mij enorm geholpen heeft is de aanschaf van een Fitbit Charge HR. In de app zie ik hoeveel stappen ik dagelijks zet en kan ik de trends van een week bijhouden. Het doel is om minimaal 10.000 stappen per dag te zetten. Daarnaast geeft de app me ook zicht op hoeveel uren ik slaap iedere nacht.
Verder ben ik lid van twee verenigingen, een atletiekvereniging en scheidsrechtersvereniging, en train ik twee keer per week met deze groepen. Dat ik lid ben van de groep en contributie betaal motiveert mij om te gaan trainen, ook op stressvolle dagen.
Het fijne is dat ik me na een intensieve training weer goed voel en beter slaap. Het enige nadeel is dat de training ’s avonds is, waardoor ik later naar bed kan dan ideaal is voor mijn vaste ritme.
Naast al deze vormen van lichaamsbeweging pak ik zo veel mogelijk de fiets bij afspraken in de buurt.
4. Schakel afleidingen uit
De grootste afleiding die ik heb van de dingen die ik te doen heb is de mobiele telefoon. De apps die door mij gebruikt worden zijn geoptimaliseerd om mij zo lang mogelijk in de app te houden.
Apps als Facebook, Twitter, YouTube, Instagram en Gmail hebben van alles bedacht om ervoor te zorgen dat ik nog één minuutje kijk, of dat ik de app nog een keer open.
Zo geven ze je een melding om aan te geven dat er iets ‘nieuws’ is gebeurd:
- Rode bolletjes met het aantal ongelezen meldingen
- Trillen bij een nieuw bericht
- Een melding op je scherm bij een nieuw bericht
- Een geluid bij een nieuw bericht
- Een tijdlijn waar je oneindig doorheen kunt scrollen
- Een volgende video die automatisch afspeelt
- Een e-mail in je inbox met nieuwe meldingen
Al deze meldingen heb ik uitgeschakeld. Een paar jaar geleden heb ik er bewust voor gekozen om alleen meldingen toe te staan (alleen trillen) van apps die belangrijk zijn voor mij. Communicatie met klanten is belangrijk, dus wanneer iemand belt of me een sms of een whatsappbericht stuurt, krijg ik een melding. Verder niet.
Alle rode bolletjes en andere meldingen zijn uitgeschakeld. Zo krijg ik ook geen melding van nieuwe berichten in mijn e-mail-inbox. Ik kies zelf wanneer ik mijn e-mail wil lezen. Dit beperk ik tot een paar keer per dag. Desondanks ben ik in staat om snel genoeg te reageren op vragen van klanten.
Door op deze manier de afleiding van mijn telefoon te verminderen zorg ik ervoor dat ik de drie belangrijkste dingen die ik te doen heb zoveel mogelijk doe.
5. Ga van werken in je bedrijf naar werken aan je bedrijf
Wanneer je met je bedrijf wilt doorgroeien, is het belangrijk om regelmatig ruimte in te bouwen in je agenda om aan je bedrijf te werken. Tijdens deze blokken werk je niet voor klanten, maar werk je voor je bedrijf.
Je onderzoekt en bepaalt wat de volgende stappen zijn voor jou als ondernemer en voor je bedrijf. Wat moet je doen om nog betere resultaten te leveren? Wat moet je meer gaan doen en wat juist minder?
Wanneer je alleen maar werkt in je bedrijf, bepalen anderen de richting van je bedrijf. Dan kom je op een bepaald moment tot de conclusie dat je een bedrijf hebt gebouwd waar jezelf geen plezier meer in hebt.
Reserveer ruimte om te werken aan je bedrijf, om de richting te bepalen en het plezier te behouden in je bedrijf en met je collega’s.
6. Kies de klant met wie je wil werken en negeer de rest
Wanneer je goed werk levert en zichtbaar bent, komen er steeds meer klanten op je af. Klanten die met jullie willen werken.
Niet iedere potentiële klant die op je afkomt is ook de juiste klant voor jullie bedrijf. Zolang jij niet duidelijk voor ogen hebt met wie jij het allerliefste wilt werken, komen er klanten bij die je niet blij maken.
De klanten met wie je werkt bepalen of je een winstgevend bedrijf hebt en welke bijdrage je aan onze wereld levert. Wanneer je klanten aantrekt die vooral veel van je vragen en weinig geld over hebben voor jouw oplossing, is de kans groot dat de winstgevendheid van je bedrijf tegenvalt.
Wanneer de klanten die je aantrekt heel verschillend zijn, ben je continu bezig om je proces aan te passen aan de nieuwste klanten. Telkens weer moet je ontdekken hoe je het proces moet aanpassen om tot de beste oplossing te komen voor een klant. Ook dan valt de winstgevendheid je waarschijnlijk tegen. Je werkt hard en ziet te weinig resultaat.
Door te beginnen met selecteren wie jouw doelklant is, kun je de communicatie aanpassen om vooral deze persoon aan te spreken.
De doelklant is de klant die je nu al hebt en van wie je er het liefste veel meer wilt hebben. Het is geen beschrijving van het bedrijf of de persoon, maar de naam van de persoon in het bedrijf die bepaalt of ze met jullie gaan werken.
Dan ga je op zoek naar het grootste probleem dat de doelklant heeft op het gebied waarop jouw bedrijf de oplossing levert. Dit probleem gebruik je in de communicatie, zoals op de website, zodat je klanten aantrekt die lijken op jouw doelklant, omdat ze dit probleem ook hebben.
Vervolgens bepaal je wat de beste oplossing is die jullie kunnen leveren om het probleem van de doelklant op te lossen.
Ten slotte bepaal je met je doelklant wat het voor haar betekent wanneer het probleem is opgelost. Wat is het haar waard?
Lees meer over deze hyperspecialisatie en leer om te kiezen voor jouw doelklant.
7. Focus op het werk waar je het allerbeste in bent
Waar ben jij het allerbeste in bent?
Wat vind jij het leukste om te doen in je bedrijf?
Wat als je dat 80-90% van de tijd kunt doen?
Wanneer ik de eerste en tweede vraag stel aan een ondernemer, duurt het soms even voordat ze dit duidelijk voor ogen heeft en uitspreekt. Bij de derde vraag ontdekt ze hoeveel ruimte, rust en plezier dit geeft.
Wanneer jij je voor het grootste deel van je tijd bezig bent met het werk waar je het allerbeste in bent, heb je de meeste impact. Dan beteken je het meeste voor je klanten en je medewerkers.
Dan heb je nog een paar werkzaamheden binnen je bedrijf die jij als ondernemer moet verrichten, zoals de cultuur bewaken, A-spelers aantrekken en zorgen dat de cashflow goed blijft.
Voor alle overige werkzaamheden bepaal je telkens: is dit werkelijk nodig?Zo nee, dan moet je ermee stoppen.
Is het werkelijk nodig, stel jezelf dan de vraag: is het te automatiseren?
Is het niet te automatiseren? Daar het dan over aan anderen.
Is het wel te automatiseren, laat dit dan doen.
Hiermee krijg je langzaam maar zeker de ruimte om dat te doen waar je het beste in bent, wat je leuk vindt en wat het meest oplevert.
8. Ontwikkel de tweede persoon in je bedrijf
Wanneer je met je bedrijf wilt doorgroeien van de startup- (1-10 medewerkers) naar de rollercoasterfase (10-25 medewerkers), heb je het lastig in de overgang naar de nieuwe fase.
Je bent gewend om mee te werken en vooral veel werk te doen voor klanten, zoals je deed toen je begon, en de extra werkzaamheden te verrichten die erbij horen wanneer je ondernemer bent.
Doordat je al een aantal jaren op deze manier werkt heb je gewoontes ontwikkeld. De klanten komen naar jou voor vragen. Jij verricht bepaalde handelingen en neemt snel beslissingen op basis van je ervaring.
In de rollercoasterfase is het belangrijk dat je meer gaat sturen en leiden. Dat je aandacht hebt voor de mensen in je team en dat je ze helpt zich te ontwikkelen.
Vanaf ongeveer acht medewerkers is het handig om een tweede persoon van buitenaf aan te trekken of een tweede persoon op te leiden binnen je bedrijf.
De tweede persoon in je bedrijf kan beslissingen nemen wanneer jij niet beschikbaar bent.
Ze kan jouw werkzaamheden grotendeels overnemen, bijvoorbeeld wanneer je ziek bent.
Met deze tweede persoon draait het bedrijf door, ook zonder jou.
Dit geeft je rust en zorgt voor continuïteit, en dat is weer belangrijk voor de rust van de medewerkers.
Wanneer vragen worden beantwoord op momenten waarop jij niet beschikbaar bent, scheelt dat e-mails whatsappberichten en telefoontjes van medewerkers die je nog moet beantwoorden. Dat lucht enorm op, want zo hoef je niet nog allerlei dingen in te halen wanneer je terugkomt.
9. Blijf op zoek naar nieuwe A-spelers voor jouw bedrijf
De juiste mensen in je bedrijf hebben is cruciaal voor de groei van je bedrijf. Je moet mensen hebben die passen in de cultuur en mensen die de eigenschappen hebben die jij op dit moment tekort komt.
Bij een groeiende economie is er veel vraag naar goede mensen op de markt. Wanneer jij op het moment dat je iemand wilt toevoegen aan je team nog een vacature moet plaatsen, ben je eigenlijk al te laat.
Het is belangrijk voor de groei van je bedrijf dat je continu werkt aan een lijst van namen met mensen die jij graag zou toevoegen aan je team wanneer het financieel mogelijk is.
Ga eens per halfjaar met de mensen op deze lijst lunchen of koffiedrinken, zodat je contact houdt. Zo weet je hoe ze zich ontwikkelen. Soms helpt het je om iemand precies op tijd een functie in je bedrijf aan te bieden, omdat je weet dat ze klaar is voor de volgende stap.
Maak deze mensen duidelijk dat jij ze graag toevoegt aan je team wanneer het past. Dan heb je een lijst met namen die je kunt benaderen op het moment dat je een vacature hebt.
10. Maak ruimte voor jezelf, je partner, je gezin, je familie en/of je vrienden
Bij levensles nummer drie noemde ik al dat drukte in je bedrijf vaak ten koste gaat van je sociale contacten.
Goede relaties met mensen om je heen zijn cruciaal om je gelukkig te voelen. Als mens vinden wij het belangrijk om bij een groep mensen te horen. We willen erbij horen, want overleven wanneer je alleen staat is lastiger.
Wanneer je hulp nodig hebt is het fijn als je een beroep kunt doen op je vrienden en familie. Door te blijven investeren in je relaties houd je contact met deze mensen.
Alleen maar werken maakt je uiteindelijk niet gelukkiger. Vrienden, goede gesprekken en samen eten maken je wel gelukkiger. Blijf dit doen en je bedrijf groeit ook.
Zelf heb ik er bewust voor gekozen om bij de start van mijn bedrijf zo veel mogelijk te werken vanuit huis, zodat ik bewust het opgroeien van mijn kinderen kon meemaken. Het was een bijzondere periode. Nu de kinderen volwassen zijn kies ik er bewust voor om klanten en relaties meer op te zoeken.
Ondernemers maken een grotere kans op een scheiding. Een relatie met je partner is ook werk. Wil je lang genieten van je relatie, dan moet je aandacht hebben voor elkaar. Dan moet je ruimte maken voor elkaar.
Hard werken in je bedrijf omdat je het beste wilt voor je gezin is onzin. Je werkt hard in je bedrijf omdat je het zelf wilt, jij kiest daarvoor. Wat je gezin wil is aandacht. Dat is belangrijker dan veel geld verdienen met je bedrijf.
Dit waren mijn eerste tien levenslessen. Binnenkort volgen er meer.
Welke levensles spreekt jou het meeste aan?
