Hoe de geschiedenis je helpt bij beslissingen

Regelmatig wens ik mezelf meer moed toe om een lastige beslissing te nemen en ervoor te gaan staan. Wanneer ik dan terugkijk zie ik een grijze-muis-actie die ervoor zorgt dat ik niet te veel opval.

Door te lezen in het boek Antifragile van Nassim Nicholas Taleb word ik me steeds bewuster van de waarde van de geschiedenis. De geschiedenis bestaat uit de ervaringen die ik heb opgedaan in mijn leven, en de ervaringen van alle mensen die er voor mij waren. Er zijn bijvoorbeeld veel boeken geschreven over de ervaringen van mensen met het stoïcisme, bijvoorbeeld door Epictetus (een slaaf), Marcus Aurelius (de machtigste man in het Romijnse rijk), Seneca (een van de rijkste mensen in de tijd van keizer Nero).

Stoïcisme is een levenshouding waar ik al ruim vijf jaar bewust mee bezig ben en aan werk. Een van de belangrijkste elementen in het stoïcisme die mij helpen is dat je niets onder controle hebt, behalve hoe je op de omstandigheden reageert. Deze bewustwording helpt me telkens weer om mijn houding en gemoedstoestand te verbeteren. Ze maakt me rustiger en gelukkiger. Dit betekent overigens niet dat niets mij raakt, maar dat ik bewust kies voor de dingen die mij raken en hoe ik daarop reageer.

De afgelopen maanden ben ik meer gaan nadenken en werken met een ander belangrijk element van het stoïcisme, de vier deugden:

  • wijsheid,
  • moed,
  • rechtvaardigheid,
  • zelfbeheersing.

Deze vier deugden helpen mij om mijn beslissingsproces te verbeteren. Hopelijk levert dat een beter resultaat op, al weet ik dat niet zeker, want wat er gebeurt na de beslissing heb ik niet onder controle. Deze houding levert me meer rust op en zorgt voor meer focus op het proces en minder focus op de uitkomst.

Hieronder geef ik een verdieping van de vier deugden en wat die voor mij betekenen.

Wijsheid

Wijsheid gaat niet per se om het maken van de theoretisch beste keuzes, maar om het toepassen van de kennis die ik heb opgedaan. Hoe reageer ik op omstandigheden die ik meemaak in het leven? Wat is de beste manier om deze situatie aan te pakken? 

Wijsheid is de dingen zien zoals ze zijn. Dit betekent dat ik de dingen accepteer die ik niet kan veranderen, en werk aan de dingen die ik wel kan veranderen.

Voor mij betekent wijsheid ook leren: leren van de ervaringen van anderen, dus ook leren van de geschiedenis. Dit doe ik door boeken te lezen en met mensen in gesprek te gaan om te leren van hun ervaringen. Het schrijven van artikelen en het delen van inzichten met anderen zie ik als mijn ‘wijsheid’ doorgeven. Deze deugd heb ik geïntegreerd in mijn werk met mijn blog, podcast, boekencast, de boeken en de businesscoaching

Moed

De vier deugden zijn met elkaar verbonden en dat zie je direct bij moed en wijsheid. Als ik ‘wijs’ wil zijn dan zullen er momenten zijn waarop ik tegen het gebruikelijke in moet gaan en mijn eigen beslissingen moet nemen en de gevolgen moet accepteren. Dit is niet eenvoudig en vraagt dus om moed en doorzettingsvermogen.

Ik moet de moed hebben om mijn eigen principes te volgen, ook als er niemand is die mijn ondersteunt. De moed om wijs en rechtvaardig op te treden, ook al zou het gemakkelijker zijn om dit niet te doen. De moed om het juiste te doen, ook als er niemand kijkt.

De moed om de dingen te doen die niet direct resultaat opleveren, maar op de lange termijn beter zijn voor alle betrokkenen. De moed om dingen niet te doen die voor anderen gewoon zijn. De moed om de dingen te doen die goed voor me zijn, ook al wordt dat door anderen niet zo gezien.

De moed om te gaan staan voor mijn keuzes en deze publiekelijk te verdedigen. Ik ervaar dat ik dit nog steeds lastig vind. Deze deugd heeft mijn aandacht op dit moment en ik train hem onder andere als scheidsrechter en als ondernemer.

Rechtvaardigheid

Rechtvaardigheid is oprecht rekening houden met anderen. Met ‘anderen’ bedoel ik mensen, dieren en de ecologie. Dit komt naar voren in mijn missie, ‘het terugdringen van sociale en ecologische ongelijkheid’. Dit doe ik voor mijzelf en door ondernemers te helpen om hier stappen in te zetten.

Het is absurd dat we in het Westen steeds rijker willen worden ten koste van de ecologie en de mensen op het zuidelijk halfrond. Rechtvaardigheid is altijd kijken naar het effect van wat we doen voor alle betrokkenen. Daarom strijd ik tegen de aandeelhoudersfocus en winstmaximalisatie, omdat die niet rechtvaardig is en zich concentreert op enkelen.

Zelfbeheersing

Hier gaat het er vooral om mijzelf te beheersen tegenover overmaat, verlangens en verleidingen. Dat klinkt ingewikkeld, maar wanneer ik me concentreer op de bevrediging van mijn kortetermijnbehoeftes dan ben ik nooit tevreden en wil ik altijd meer, zoals meer snoepen, meer tv kijken, meer scrollen door de tijdlijn, meer spullen, meer geld.

Zelfbeheersing betekent dat ik niet kijk naar wat anderen hebben, maar dat ik me concentreer op wat ik heb en daar content mee ben. Dit haalt me uit de ratrace van altijd meer, want er is altijd iemand die meer winst, meer omzet, een groter bedrijf, een grotere boot, een grotere auto of een groter huis heeft. 

Zelfbeheersing is zelfdiscipline, waarbij ik me niet laat leiden door verlangens en me niet concentreer op de externe zaken voor mijn geluk. Op de externe zaken heb ik namelijk geen invloed. Dit vraagt moed, want de focus in de maatschappij en de media ligt nog steeds op ‘meer’ want ‘je verdient het’. De economie moet groeien want dat is belangrijk voor ons.

Deze vier deugden helpen me om impactbeslissingen te nemen, al is het lastig om de moed te hebben om datgene te doen wat goed is voor alle betrokkenen.

Welke van de vier deugden passen bij jou? Met welke heb je meer moeite?

Bron: De nieuwe Stoa https://denieuwestoa.nl/stoicijnse-deugden/

Door Erno Hannink

Erno is de businesscoach die ondernemers helpt om de lange termijn doelen sneller te realiseren. Ondernemers die het beter willen doen voor de planeet, maatschappij en zichzelf. Met zijn ondersteuning en tips helpt hij je dagelijkse doelen te kiezen zodat je de lange termijn doelen eindelijk gaat realiseren. Test zijn coaching een week lang gratis uit met deze code ERNOHANNINKWEEK op dit platform -> ga naar coach.me. Sluit je aan bij de community van ondernemers die iets bijzonders doen.