Maken ondernemers op een andere manier beslissingen dan niet-ondernemers? Ja. Pelle Tornell vertelde in ons gesprek over Professor Saras Sarasvathy en het belang van haar onderzoek voor zijn werk.
Haar onderzoek gaat over hoe ondernemers beslissingen nemen in een onzekere omgeving. Iedereen kan ondernemer worden, een ondernemer heeft geen specifieke eigenschappen zegt Sarasvathy (zie het interview hieronder). In haar onderzoek heeft ze ontdekt dat ervaren ondernemers een eigen manier van beslissingen nemen hebben ontwikkeld. Ze noemt dit ‘effectuation’.
Effectief redeneren is een manier om problemen op te lossen en beslissingen te nemen en ‘effectuation’ (effectuering) is een logica van de expertise van ondernemers uitgewerkt door Sarasvathy.
Deskundige ondernemers, met minimaal 10 jaar een bedrijf en een bedrijf naar de beurs gebracht of verkocht, geloven dat de toekomst wordt gevormd door mensen. Deskundige ondernemers geloven dat als ze de toekomst kunnen vormen, ze zich geen zorgen hoeven te maken over het voorspellen van de toekomst, het bepalen van de perfecte timing om te beginnen of het vinden van de optimale kans. Sarasvathy noemt dit ‘effectieve logica’, die tegengesteld is aan ‘causale logica’ die managers in voorspelbare omstandigheden aanleren.
Aspirant-ondernemers die het ondernemen in een opleiding leren, maken vooral gebruik van causaal redeneren, maar dit is precies het tegengestelde van het effectieve redeneren dat succes voor ondernemers bevordert. Met behulp van causaal redeneren begin je met een specifiek doel en verschillende middelen om dit te bereiken. Door effectief te redeneren, begin je niet met het doel maar met de middelen; tijdens het inzetten van de middelen worden langzaam maar zeker de doelen duidelijk.
Causaal redeneren
De focus ligt op het bereiken van een gewenst doel met een specifieke set van bepaalde middelen. Causaal redeneren lokt zoek- en selectietactieken uit en is het fundament van de meeste managementtheorieën. Causale denkers geloven: “Als ik de toekomst kan voorspellen, kan ik die ook beheersen.”
Effectuering
De nadruk ligt op het gebruik van een reeks ontwikkelde middelen om nieuwe en andere doelen te bereiken. Effectuering lokt creatieve en transformatieve tactieken uit. Effectuele logica is de naam die wordt gegeven aan heuristieken die door deskundige ondernemers worden gebruikt bij het creëren van nieuwe bedrijven. Effectieve denkers geloven dat “Als ik de toekomst kan beheersen, hoef ik het niet te voorspellen.”
Effectuering van Sarasvathy bestaat uit een uniek wereldbeeld en 4 principes:
- Het ‘bird-in-hand’ principe
Begin met je middelen. Wacht niet op de perfecte gelegenheid. Begin met actie ondernemen op basis van wat je nu beschikbaar hebt: wie je bent, wat je weet en wie je kent.
- Het ‘affordable loss’ principe
Stel het betaalbare verlies vast. Evalueer kansen op basis van de vraag of het nadeel acceptabel is, in plaats van op de aantrekkelijkheid van het voorspelde voordeel.
- Het ‘lemonade’ principe
Benut onvoorziene omstandigheden. Omarm verrassingen die voortkomen uit onzekere situaties en blijf flexibel in plaats van gebonden te zijn aan bestaande doelen.
- Het ‘crazy-quilt’ principe
Vorm partnerschappen met mensen en organisaties die zich echt willen inzetten om samen met je de toekomst – product, bedrijf, markt – te creëren. Maak je niet te druk over concurrentieanalyses en strategische planning.
- Het ‘pilot-in-the-plane’ principe
Beheers het controleerbare. De vier specifieke principes hierboven vertegenwoordigen verschillende manieren waarop ondernemers omgaan met de omgeving om de omgeving vorm te geven. Natuurlijk is niet alles te sturen of te sturen, maar effectuation moedigt je aan om je als piloot van je onderneming te richten op die aspecten van de omgeving waar je, in ieder geval tot op zekere hoogte, controle over hebt.
Verbeter je beslissingen door te beginnen met de middelen die je hebt
Ga jij uit van de middelen die je ter beschikking hebt en begin je, of bepaal je eerst het doel en ga je dan bedenken welke middelen je nodig hebt om dit te bereiken? De eerste manier vergroot de kans op succes voor ondernemers.
Ontdek welke van de bovenstaande principes je vaker kunt inzetten bij de langetermijnbeslissingen in je bedrijf. Iedereen kan dit leren is Sarasvathy van overtuigd. Uiteindelijk is het goed om al deze principes te gebruiken afhankelijk van de fase waarin je zit met je bedrijf.
Bronnen:
- www.effectuation.org
- Effectuation – Elements of Entrepreneurial Expertise”, Saras Sarasvathy, Edward Elgar Publishing (2008)
- http://pelletornell.com/the-5-principles-for-making-decisions-that-expert-entrepreneurs-use/
